ارسطو، ماهیت را ماهیت امر موجود میداند فارابی، ماهیت امر ممکن / راهکار فارابی برای وحدت دین و فلسفه
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۹۶۹۵۰
روز گذشته (دوشنبه بیستم آذرماه) همزمان با هفته پژوهش از سه اثر رضا داوری اردکانی با عناوین «داوری در ترازوی داوری»، «برنامه فیلسوف» و «نقد و بررسی کتاب فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی» در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی رونمایی شد.
به گزارش مبلغ آنلاین، داوری اردکانی هم با حضور در این مراسم گفت: برای حضور در پژوهشگاه، احساس وظیفه میکردم تا به هر زحمتی که هست بیایم و ادای احترام کنم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: امسال در این پژوهشگاه لطف بزرگی به من شده است. ابتدا همایشی در نقد آرا من برگزار شد. بسیاری در این همایش از درِ همنوایی وارد شدند؛ برخی نقد کردند و بعضی بدون اینکه وارد بحثی شوند، مخالفت کردند. من از هر سه گروه متشکرم. اما گروه دیگری به شخص من پرداختند. سفارش میکنم که وقتی در کار علم هستید، به «شخص» کار نداشته باشید. «اُنظُر إلی ما قالَ و لا تَنظُر إلی مَن قال»، کلمهای از مولای بزرگ ما امام علی (ع) است. پرداختن به «شخص» کار علم نیست، اما بحث، نقد، مخالفت و استدلال کار علم است.
این چهره ماندگار فلسفه ادامه داد: در این شش ماه از سوی پژوهشگاه به من لطف زیادی شد و پس از اینکه مراسم نقدی برای بنده برگزار شد (داوری در ترازوی داوری)، چند ماه بعد مجلهای در اینجا منتشر شد به نام نقدنامه که همه مباحث آن اختصاص داشت به کتاب «فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی» که مجموعۀ مقالات من است. پنجاه، شصت سال پیش، در دانشگاه تهران به همت بزرگان علم و فرهنگ کشور سمیناری بینالمللی در مورد فارابی برگزار شد. کسانی که به فلسفه اسلامی آشنا بودند، از هموطنان و افراد نامداری از خارج کشور، از جمله «محسن مهدی» در آن حضور داشتند. من هم یک سخنرانی ایراد کردم، با عنوان «فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی».
این استاد فلسفه با بیان این پرسش که منظور از این مؤسسبودن چیست؟ گفت: کاش! استادانی که نقد کردند، وارد این بحث میشدند و عیب آن را میگفتند. آیا فارابی اصلاً مؤسس هست یا نیست و اگر هست، چگونه مؤسس است و این «مؤسّسبودن» چه معنایی دارد؟ مبنای من روشن است. در اینکه فارابی آرا یونانیان را آموخته و تحتتأثیر آنان بوده، تردیدی نیست. اعتراف خودش است که اگر من در عصر ارسطو بودم، در زمره بزرگترین شاگردان او بودم. این سخن تعارف نیست. هرکس در فلسفه به معنای مابعدالطبیعه اثری دارد، شاگرد افلاطون است. در این تردید نیست. نه اینکه از جای دیگر نیاموخته باشد، اما مسیر فلسفه از یونان آغاز شده است.
او ادامه داد: حکمت را با فلسفه اشتباه نکنیم. حکمت همیشه بوده است. از آغاز خلقت آدم حکمت بوده و همیشه هم خواهد بود؛ البته کموزیاد میشود. حکمت چیزی بیش از فلسفه است. حکمت تقسیم به نظر و عمل نمیشود. ما امروز حکمت نظری میگوئیم، اما فلسفه نظری را در نظر داریم؛ وگرنه حکمت نظری نداریم. حکمتْ عمل و نظرِ آمیخته است. نهجالبلاغه که میخوانیم، سراسر حکمت است؛ از بای بسمالله تا تای تمّت. من وقتی گفتم فارابی مؤسس فلسفه اسلامی است، میخواستم بگویم که فارابی فلسفه را ادامه میدهد، اما مسیر را عوض میکند. یک «گشت تازهای» ایجاد میکند. آنچه برای من مهم بود، تشخیص این گشت است که این گشت چگونه رخ میدهد.
رئیس سابق فرهنگستان علوم توضیح داد: قبل از فارابی اهل دین به فلسفه پرداخته بودند. فلسفه در اسکندریه، در شام، در انطاکیه و در خراسان و مرو مورد بحث و، چون وچرا بوده و آثار مهمی نوشته شده است؛ یعنی اینطور نبوده که از زمان ارسطو تا زمان کندی، هیچ کاری در فلسفه انجام نشده باشد. اما آنچه فارابی پیشنهاد کرده، مطلب تازهای است که امیدوارم موردبحث و نقد دوستانم قرار بگیرد. آن مطلب این است که فارابی تلقی از ماهیت را تغییر داده است. برای ارسطو، ماهیت، ماهیتِ امر موجود است. برای فارابی ماهیت تعریف دیگری دارد. ماهیت امکان است. اگر ملتفت این تحول بزرگ در مهمترین مساله فلسفه که اساس فلسفه است، نشویم، مشکل حل نمیشود. این تشخیص فارابی مبنایی شد برای گشایش راه تازه. او در این گشایش، اصل وحدت دین و فلسفه را طرح کرد. سیاست را که پیش آورد، برای نشاندادن وحدت دین و فلسفه بود. وحدت که میگویم، یعنی سیر به سوی وحدت. او که وحدت ایجاد نکرده، او طرح وحدت کرده است. این طرح آغازی شده برای تاریخ فلسفه اسلامی که دین و فلسفه بههم نزدیک میشوند یا کوشش میشود این هماهنگی و همراهی صورت بگیرد.
داوری یادآور شد: برای من مایه افتخار است که در هفته پژوهش در پژوهشگاه، در مرکزی که وظیفهاش با دانشگاه تفاوت دارد، حضور پیدا کنم. من هیچ مطلب خاصی در مورد پژوهش ندارم که بگویم! راه پژوهشگاه الحمدالله روشن و هموار است و سابقه خوبی هم دارد و کارهای درخشانی کرده و کارهای ممتازی میکند، من فقط برای این مجموعه آرزوی توفیق دارم. یک کلمه دیگر عرض میکنم و تمام! یکی از همکاران و دوستانم بهمناسبت چاپ یک مطلب بیهنگام از من! نوشته است که این ادبیات، ادبیات داوری نیست و داوری حق ندارد گله کند که به آثارش توجه نشده است و مورد بیاعتنایی بوده است. کسی که این را نوشته، تقریباً با آثار و شخصیت من آشناست. پس از خواندن این مطلب، هم متعجب شدم و هم اینکه به ایشان حق دادم. شاید لحن من طوری بوده که چنین معنی میکرد. اگر واقعاً داوری گلهای داشته که به او توجهی نشده، خیلی کافری کرده است! من هرگز چنین فکری نداشتم همانطور که گفتم در ۹۰ سالگی شرف این را پیدا میکنم که در چنین محضری سخن بگویم، بس است.
وی در پایان گفت: اگر فقط همین از لطف و احسانی که در ۵۰ سال اخیر دیدم، اصلاً حرف نمیزنم که یکی یا دوتا نیست. اگر همین کاری که در این شش ماه برای من انجام شده، انجام شده بود؛ من سر به آسمان فخر میسودم؛ بنابراین من اصلاً گلهای ندارم و گله من از کسانی است که به علم کاری ندارند و فقط به موافقت یا مخالفت با «شخص» میپردازند! ما داور نیستیم ما خدا نیستیم و حکم را به او واگذار کنیم ما در مورد اشخاص اگر وظیفه داریم، در مقام «قضا» حرف بزنیم، حرف دیگری است، اما اگر تماشاگر و ناظر هستیم، ما حق نداریم در مورد «شخص» داوری کنیم و داوری را به داور واگذار کنیم. از همه شما متشکرم، امروز روز بسیار خوبی برای من بود من توانایی این سخن گفتن را نداشتم و حضور شما مرا به وجد آورد و در خدمت شما بود که توانستم چند کلمه بگویم و امیدوارم نامرتب نگفته باشم از همه شما تشکر میکنم.
منبع: فرارو
کلیدواژه: رضا داوری اردکانی پژوهشگاه علوم انسانی قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل دین و فلسفه برای من
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۹۶۹۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سازمان اوقاف خود را مخاطب در جبهه پیشران انقلاب اسلامی میداند
به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام سید مهدی خاموشی، رییس سازمان اوقاف و امور خیریه در مراسم اختتامیه نمایشگاه دستاوردهای وقف گفت: سازمان اوقاف افتخار این را دارد که خود را مخاطب فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی میداند و این مسیر را بر اساس تنظیم گری ایشان طی میکند به ایشان تبریک میگویم که وعده صادق که انجام شد برکات این وعده صادق را میبینیم.
وی اظهار کرد: جریان پرتابگر در ایران اسلامی دیگر دم دستی شده، پرتابهای در لایه لئو و ژئو و مئو که در ۴۶۰ پا زیر ۴۸۰ ثانیه قرار گرفت. سازمان وقف خود را مخاطب در جبهه پیشران انقلاب اسلامی میداند. آنچه امروز شاهد دستاوردهای وقف هستیم حفظ العین، افزایش منافع و اجرای نیات است. در حوزه دریافت اسناد تک برگ و کاداستر پیشرفت خوبی داشتهایم و امسال ۸۰ درصد دعاوی کاهش مییابد.
وی اظهار کرد: نکته دیگر بحث حفظ العین است که چگونه به موقوفه رسیدگی میکنیم اصولاً موقوفات مبنای بیابان زیاد داریم در اقلیم گرم و خشک هم هست امروز در نمایشگاه غرفهای کاکتوس آورده بود که علوفه تولید میکند و همین باعث شد در اقلیم گرم جنوب فارس و خوزستان به فکر رسیدگی به این وضعیت افتادیم. سوسک خرطوم دار در درختان خرما محصولات را تحت تأثیر قرار میدهد که اگر به جان محصول بیافتد محصول را چند ده هزارتن کم میکند به فکر افتادیم آیا با پرتو میتوانیم از بین ببریم به نتیجه رسیدیم که امکان پذیر است.
حجت الاسلام خاموشی بیان کرد: دانش برای بهینه سازی تولید مد نظر است در کرمان مزارع پسته دچار سرمازدگی میشد. ارتفاع کف زمین از ۱۰ متر به بالا ۴ درجه تفاوت دارد دانش بنیانها موتورهایی درست کرده اند که هوا را از بالا به پایین شلیک میکند. ما در وقف درگیر با این مسائل هستیم.
رییس سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: آب سرمایه کشور است باید بهرهوری آب در مزرعه را تعریف کنیم به اعتقاد ما اگر در کنار هر چاه آب، دستور دهید استخر بزنند و ماهی پرورش دهند که در غنی سازی خاک نیز مؤثر است. ماهی تا عمق ۳۰ سانتی متر خاک را غنی میکند. این مثالها گفته شد تا به زنجیره اشاره کنم زمینی در شهریار داریم که طی ۴۲ سال اجاره اندکی واریز میکرد، امسال ۴۲ میلیارد تومان درآمد داشته است. این مزرعه بالای ۱۰۰ میلیارد طرفیت تولید دارد.
وی افزود: در حوزه دریا، رهبر معظم انقلاب اسلامی اقتصاد دریا پایه را به کرات مطرح میکنند شرکتی یافتم که پرورش ماهی در قفس داشت با این شرکت رایزنی کردیم تصمیم گرفتم از تولید قفس تا پرورش ماهی ورود کنیم. این کار به مرور توسعه پیدا کرد. البته مشکلات قانونی دارد مثلاً قایق ما را به رسمیت نمیشناسند نیاز به اصلاح قانون وجود دارد. در دریای خلیج فارس میتوانیم بالغ بر سه میلیون تن ماهی پرورش دهیم. اگر در دریا به یک میلیون تن تولید برسیم برون رفت جدی پروتئین را خواهیم داشت.
رییس سازمان اوقاف عنوان کرد: دام سبک ما در کشور ۱/۱ تولید دارد هرسال یک زایش دارد مجموعهای از دانشگاه تهران در حوزه دام رومن مراجعه کرد تحقیقات صورت گرفت و هرسال از یک دام ۷ رأس تولید میکند از این مجموعه سه مجموعه در فارس قزوین و شهریار درست کردیم. مجموعهای در کرمان داریم که ۶۳۰ رأس وارد شد و الان ۳۵۰۰ راسی است البته مشکلاتی دارد که باید برطرف شود این دام محل برون رفت دارد. ملاقاتی از مجموعه کرج جهاد دانشگاهی کردم و یک مجموعه را پسندیدم و آن هم انتقال جنین در دام سنگین است در این زمینه با آفریقا قرارداد بستیم برای انتقال جنین که از ارزبری جلوگیری میکند.
وی بیان کرد: سراغ تجهیزات پزشکی بخاطر نیاتی که در این زمینه وجود دارد رفتیم کارخانه دانش سلامت کوثر ۸ ماهه راه اندازی شد ۱۸۳۰ مجوز پزشکی داریم و این کارخانه صددرصد موقوفه است. هدف در تجهیزات پزشکی بومی سازی است.
کد خبر 6091723 فاطمه علی آبادی